Schuttershistorie van de schutterij

Vanoudsher worden schutterfeesten georganiseerd door de schutterijen. Hiervoor werden de schutterijen van de omliggende dorpen uitgenodigd. Van te voren trok dan een optocht door het dorp waarbij ook andere verenigingen uit het dorp meetrokken. De mooiste optocht, de mooiste bieleman en de beste tamboer-maitre werden beloond met prijzen. Daarna vond de schietwedstrijd plaats. Vaak ging het hier om flinke geldprijzen. Het schuttersfeest werd in de loop der jaren het belangrijkste evenement voor de schutterij. Rond 1900 kwam het schutterswezen tot grote bloei. Bestaande schutterijen maakten een grote groei door, en er werden her en der nieuwe schutterijen opgericht. Veelal was de invloed van de Rooms Katholieke kerk onmiskenbaar.

Publications de la société Historique et Archéologique dans le Limbourg

Het zilver, enz. Dit bestaat uit: 22 koningsplaten, gedat. 1727 (alleen koningsnaam), 1730, 1731, 1736 (alleen koningsnaam), 1737 (afgeb. brouwketel en moutschop? – een hoog glas, roemer; mk. m), 1738 (groot schild, waarop klok en zandlooper, monogram: CC, en in ‘t opschrift tweemaal het jaartal 1738 : DonaVIt ConstantIUs CoX / reX bene MerItUs, en reX. ConstantIUs. CoX / In DonUM praebUIt), 1740 (in ‘t opschrift twéémaal het jaartal 1740: gVLIeI.: / DohMen. reX / eInIghaVsen. ILLVXIt), en GgIft gegeveVen Int / seLVe Iaer / aLS WILh: DohMeb/ VogeLs konIng / Waer), 1741 (in ‘t Publications de la société Historique et Archéologique dans le Limbourg, jaargang 1936:?Pagina 130 t/m 134.

Schutterij Sint Sebastianus Toen

Het ontstaan

Het ontstaan van Schutterij Sint Sebastianus Margraten wordt gedateerd op 1541. Het eerste document (bron: museum Maastricht) dat hiernaar verwijst werd Uitgevaardigd in 1550.                
“den 20 Meert 1550 door ordonantie van de gebiedende heere van Margraeten, waernaer sigh ieder schut sal regeleeren volgens de artickelen en de boeten daerop staen sulle. Vogelschieten op Pinksterdinsdag. De schuttemeester leest de namen op; “so wy daen niet daer en is sal vervallen in de boedt van 12 stuver.". De gebiedende heer heeft “3 schuet vooruyt”, daarna schieten koning, kapitein, luitenant enzovoort “; “iedere schut moet 3 schuet naer den voegel schieten”. Als de vogel eraf is “sullen de schutten den (nieuwen) kooningh volgen daer goedt bier is ende dat niet buyten de heerlickheidt ofte lemyten” van Margraten.

Al is de Margratense schutterij niet de oudste in Limburg.  Zij kan toch op een eerbiedwaardige ouderdom bogen. Ter gelegenheid van het Oud-Limburgs Schuttersfeest dat op 4 juli 1954 plaatsvond in Margraten en waaraan liefst 141 verenigingen deelnamen, gaf organiserende vereniging Sint Sebastianus het onderstaand afgebeelde programmaboekje uit.

Veruit het grootste gedeelte van de pagina's wordt in beslag genomen door reclameboodschappen van bedrijven uit de omgeving. Het bewijs dat men ook toen al bij het organiseren van dit evenement, aangewezen was op sponsors!

Wanneer we echter de moeite nemen om de diverse bijdragen van de toenmalige notabelen te lezen, blijkt hoezeer de Margratense gemeenschap achter hun winnende schutten stond. Lees met ons mee en geniet van het 'officieel programma' van het Oud-Limburgs Schuttersfeest 1954.

Het voorwoord van F. Schreurs, voorzitter van Sint Sebastianus Margraten:

 Schuttersleven

Wie had kunnen vermoeden dat onze Erevoorzitter, wijlen Burgemeester Ronckers, die ons zo geestdriftig heeft staan aanmoedigen in Beesel op het Oud Limburgs Schuttersfeest, ons zo onverwachts zou ontvallen. Het was als een donderslag toen wij de droevige tijding vernamen. Op de eerste plaats wil ik hem dan ook hier gedenken. Hij was toch de man waaraan de schutterij zoveel dank verschuldigd is. Hij was niet in naam Ere-Voorzitter maar daadwerkelijk. In het jaar 1937 stond hij zelf bij de zes beste schutters opgesteld. Tot de laatste dag is hij in de weer geweest bij 't organiseren van het feest, opdat het toch maar goed slagen zou. Daarom beste vriend in het hiernamaals, mijn beste wensen en rust in vrede.

In 't jaar 1928 werd door het toen nog zittende bestuur van St. Sebastiaan de hoofden bij elkaar gestoken om de schutterij, die in een slapende toestand verkeerde weer wat nieuw leven in te pompen. Er werden besprekingen gehouden en er gaven zich weer twintig nieuwe leden op waaruit het bestuur werd aangevuld. Ook werden nieuwe uniformen aangeschaft. In die tijd was het nog niet zo ver met schuttersbonden als tegenwoordig. Toen werd hier en daar een schuttersfeest georganiseerd waar iedere schutterij aan kon deelnemen.

Zo gingen wij in 1928 naar Schin op Geul, 1929 naar Eijs, 1931 naar Mechelen en Krawinkel, 1932 voor de eerste keer naar het Oud Limburgs in Wessem en naar Jabeek, 1934 naar Montfort, 1935 naar Weessem. In al deze voorgaande jaren is het crescendo blijven gaan, getuige de zeer veel ere, eerste en tweede prijzen in alle wedstrijden, behalve bij schieten waaraan niet meegedongen werd omreden, dat de vereniging geen zware buks had.

In 1936 kwam hier verandering in, er werd een nieuwe buks aangeschaft en tot de R.K.Z.L. Schuttersbond toegetreden. Het eerste schuttersfeest in de bond werd door ons bezocht in Eijs waar de eerste prijs in schieten behaald werd en tevens onze drie schutters de laatsten waren die overbleven voor ere-kruis beste schutter. In Epen 2e prijs schieten en in Spekholzerheide een 3e prijs en tevens de wisselbeker voor het behalen van de meeste punten in het schieten over de drie bondsfeesten.

Hieruit bleek dus al dadelijk dat de schutters van Margraten zware tegenstanders waren en ook in andere wedstrijden toonden zij zich de meerderen.

Het Oud-Limburgs te Beesel werd ook bezocht. Er werden zeer vele ere, 1e en 2e prijzen behaald, behalve weer bij het schieten waaraan niet medegedongen kon worden omdat wij nog geen 6 geoefende schutters bezaten. De oorzaak hiervan was, dat in onze bond maar met 3 schutters geschoten werd.

In 1937 werd voor de eerste keer geprobeerd om het Oud Limburgs te veroveren. Er werd geselecteerd uit de beste schutters tot we 6 goede overhielden waarmee we oefenden tot iedere schutter 120 treffers achter elkaar op zijn naam had staan. Er werd toen met dezelfde vooruitzichten naar het Oud Limburgs in Krawinkel getrokken als in 1953 naar Beesel. De volgende schutters zouden zich gaan verdedigen: de heren W. Schreurs - E. Ronckers (Burgemeester) - H. Beckers - P. Hartmans - P. Steijns - F. Schreurs.

Ieder kreeg 5 proefschoten welke alle 30 werden afgeschoten.

Bij het afroepen van onze beurt om korps te schieten werd met goede moed begonnen. Het eerste schot deed alle moed vergaan en wij stonden stijf toe te kijken; want het was mis. Hoe was het mogelijk. Bij inspectie van de buks kwam het al gauw aan het licht. We hadden toen een zwevende korrel en die was aan een kant overgebroken. Dat jaar zijn we met lood in de schoenen huiswaarts gekeerd.

In 1938 Bocholtz eerste prijs schieten. Strucht eerste prijs schieten. Met exerceren 2 eerste en een tweede prijs en zeer vele individuele prijzen. Voor de tweede keer kregen we de wisselbeker schieten en tevens de wisselbeker excerceren. Een uitzonderlijke prestatie, 2 kampioenschappen in één jaar.

14 Mei 1939 kregen we zelf een bondsfeest te organiseren hetgeen in alle opzichten slaagde.

Daarna werden de schuttersfeesten in Tegelen, Vaals en Nieuwenhagen bezocht, waar alweer prijzen, te veel om op te noemen, veroverd werden. In 1940 wegens oorlogsomstandigheden, moesten ook onze wapens ingeleverd worden welke wij nooit meer hebben teruggekregen. Gedurende de oorlogsjaren was er dus weinig activiteit.

1945 - De oude folklore komt weer terug. Op 10 Juni kon weer opgetrokken worden met de processie. Op 17 Juni werd 't feest der zustervereniging van Voerendaal opgeluisterd, op 22 Juli kregen wij bezoek van niet minder dan 34 zusterverenigingen om met hen samen hulde te brengen aan de gevallenen die rusten op het Amerikaans Kerkhof.

1947 - Voor het eerst na de oorlog beginnen de schuttersfeesten weer. Wij gaan naar het Oud Limburgs in Santfort en de bondsfeesten vinden ook weer doorgang.

In 1950 treden we wegens omstandigheden uit de bond, doch bezoeken het Oud Limburgs te Asenray.

1951 - De vereniging krijgt weer nieuwe uniformen en een nieuwe buks. Wij melden ons weer om naar het Oud Limburgs te gaan maar worden geweigerd omdat we geen lid van een bond waren, terwijl daar voorheen nooit naar gevraagd werd. Wel kunnen wij naar Horst gaan waar veel prijzen werden veroverd.

27 juli 1952 op 't schuttersfeest te Susteren haalden wij de hoogste onderscheiding nl. ereprijs optocht, defilé en excerceren en meer persoonlijke prijzen. Ook de schutters haalden het hoogste aantal punten namelijk 18.

In 1953 werd weer tot de bond toegetreden en al dadelijk bleek dat onze schutters zich niet onbetuigd lieten nu ze weer een eigen buks hebben. Ze veroverden op de vier bondsfeesten een eerste en tweede en 2 derde prijzen in het schieten en zeer veel andere prijzen. Er werd ook weer begonnen met oefenen voor het Oud Limburgs. Daar we maar vier oude schutters meer hadden, werd uit een groep van twintig jonge leden van de schutterij geoefend en geselecteerd, totdat negen goede schutters overbleven, en de zes beste voor de tweede keer zouden gaan proberen om het Oud Limburgs te veroveren. Want dat stond bij hen vast: als we geen pech hebben zoals in 1937 dan komt het mee naar het Zuiden. Zaterdag voor het feest werd voor het laatst met de zes aangewezen schutters nog 'n oefening gehouden, welke hierin bestond, dat elke schutter 12 bolletjes kreeg aangewezen om af te schieten. Zonder een te missen kwamen ze allen af, en met goede moed werd toen op 5 juli 1953 de reis naar Beesel aanvaard. De zes schutters die het voor Margraten moesten opnemen waren de heren: P. Hartmans, J. Janssen, W. Sluijsmans, J. Jemmerlijn, P. Steijns en F. Schreurs. Daar ik zelf met nog een onzer schutters bij de controleurs van het schieten was ingedeeld werd het nummer van Margraten afgeroepen om te schieten toen er nog geen proefschot geschoten was. Er kwam wat wrijving onder de schutters, daar geen tijd om te ,,proeven'' meer was. Toen heb ik zelf een schot gedaan om te zien hoe ze genomen moesten worden, en de eerste drie schutters naar de korpsstang gestuurd met de mededeling, de bolletjes te nemen zoals ze het thuis bij de oefening gedaan hadden. En met succes. Toen de drie laatste schutters hun beurt nog geschoten hadden, had Margraten 18 punten. Er kwamen nog acht verenigingen die ook achttien punten hadden, er werd met kavelen begonnen tot dat wij in de vijfde ronde met Molenbeersel (België) in de strijd overbleven. Na een faire kamp kwam Margraten met de grootste erepalm uit de strijd. Wie kan de vreugde beseffen die in het kamp van St. Sebastiaan heerste. Ze was onbeschrijfelijk, omreden 't ook nog de eerste keer is, dat wij hier in 't Zuiden dit mooie feest mogen gaan organiseren.

Dat heel Margraten met dit grote succes ingenomen was is gebleken uit de overweldigende belangstelling. En met de hulp van heel Margraten mogen we nu dit zo unieke feest gaan organiseren. Alvorens te eindigen wil ik dan ook aan al degenen die op enigerlei manier hun medewerking aan dit feest verleend hebben mijn oprechte dank overbrengen. Ik roep U allen, die dit mooie feest mogen bezoeken, een hartelijk welkom toe. Als de Goede God ons een mooie dag met zonneschijn geeft, zal Margraten borg staan, dat U er een heerlijke en plezierige dag zult hebben, waarvan U straks met genoegen huiswaarts keert.

F. Schreurs, Margraten.

Pastoor P. Terpoorten

 Aan 't vererend verzoek van het Bestuur van onze jubilerende Schutterij St. Sebastianus, om enige regels in dit programmaboekje te schrijven, heb ik als Pastoor en Beschermheer graag voldaan.

Immers deze onmisbare vereniging viert niet alleen haar 400-jarig bestaan, maar heeft ook de buitengewone eer dit jaar 't Oud-Limburgs Schuttersfeest in ons dorp te vieren. Over beide feiten zijn wij allen blij en feliciteren wij onze sympathieke vereniging, die wij bij haar feest goed weer en veel bezoekers toewensen.

Een schutterij zouden wij in onze Zuid-Limburgse dorpen niet graag missen, zij brengt fleur en leven in 't dorp en maakt zich verdienstelijk bij allerlei wereldlijke en Kerkelijke feesten vooral bij de jaarlijkse processie, waarvan zij sinds eeuwen de ,,baanbreekster'' en beschermster is. 't Is daarom, dat zij zich in aller sympathie en steun mag verheugen, zoals o.a. gebleken is uit het door de burgerij aangeboden geschenk.

Moge dit uitzonderlijke feest naar wens en voor 100% slagen en onze schutterij tot in lengte van dagen bloeien. Daarvoor moet ook onze opgroeiende jeugd zorgen door er lid van te worden en de gehele burgerij door haar te steunen.

Schutters! Nog vele jaren van bloei wenst U uw Pastoor en Beschermheer.

P. Terpoorten

Mr. H. Th. Vrouenraets, Burgemeester van Margraten

 Ten Geleide

Margraten heeft de feestvlag in top gehesen ten teken van welkom voor de vele gasten, welke op 4 Juli 1954 in haar midden zullen zijn en als blijk van hulde voor het kranige schutterscorps Sint Sebastianus.

Het is een groot voorrecht om ook op deze plaats aan deze gevoelens uit naam van het Gemeentebestuur en van de gehele gemeenschap Margraten uiting te mogen geven.

Welkom, Hooggeëerde Gasten, Bestuurderen en Leden van het edele gilde van de schutters, en Gij allen, die deze dag Margraten met een bezoek vereert.

In de maanden, welke aan deze datum zijn voorafgegaan, zijn alle handen in elkaar geslagen, om dit jaarlijks festijn van deze unieke Limburgse folklore te doen slagen, en om Uw verblijf te Margraten tot een aangename herinnering te maken.

Door ware gemeenschapszin en oprechte liefde voor en aanhankelijkheid aan de geboortegrond is het mogelijk geworden, dat op waardige wijze gevolg kan worden gegeven aan de hoge eer, die de Schutterij Sint Sebastianus vorig jaar te Beesel heeft behaald.

Het onvermoeide werken en de volledige inzet van het Bestuur en de Leden van Margraten's aloude maar evenzo jonge en vitale schutterij zijn hierbij een lofwaardig voorbeeld geweest.

Edele Schutters, van heinde en ver zijt gij gekomen om in een ridderlijke wedkamp de tradities van Uw broederschap hoog te houden.

Weest U bewust van de grote waarden en de edele doelstelling, welke aan Uw vereniging ten grondslag liggen!

Bedankt, dat Gij de vertolkers zijt van een waardevolle cultuuruiting!

Dan zal deze fleurige wapenschouw niet alleen een weldaad voor het oog zijn, maar zult Gij allen innerlijk voldaan en verrijkt wederom huiswaarts keren.

Het mag een verheugend teken worden genoemd, dat dit Oud-Limburgs Schuttersfeest in het teken staat van de verbondenheid tussen België en Nederland, meer in het bijzonder tussen de beide Limburgen.

Deze ontmoeting van de beide Limburgen zal kunnen bijdragen tot een versteviging van de reeds bestaande banden. Dit samenzijn moge dan ook een voorbode zijn van een hechte en gezonde uitwisseling van de culturele belangen van de beide volkeren.

Moge ook het persoonlijk contact de ware geest van onderlinge vriendschap verstevigen en verbreden, zonder welke het groeiend besef van een noodzakelijke samenwerking tussen de volkeren geen heilzame vruchten kan afwerpen.

De organisatie van het Oud-Limburgs Schuttersfeest valt samen met de viering van het 400-jarig bestaan van de Schutterij Sint Sebastianus te Margraten.

Dat zij groeie en bloeie en dat zij steeds de naam van Margraten op een fiere en edele wijze moge vertegenwoordigen, is de wens van het Gemeentebestuur en de gemeenschap Margraten.

Dat thans de vlaggen zich ontplooien en hoorngeschal en tromgeroffel weerklinken. Treedt aan voor een machtig en fleurig defilé, verzamelt U in een eerlijke strijd om de hoogste eer van deze dag.

Een gepast vermaak zij het slot van dit Oud-Limburgs festijn.

Tot heil van allen, deelnemers en belangstellenden en tot zegen van de beide Limburgen.

Dit zij het welkom van Margraten en de vurige wens van het Gemeentebestuur.

De Burgemeester van Margraten,

Mr. H. TH. Vrouenraets

J. M. G. Sluijsmans, secretaris der schutterij

 Welkom en dank

Wanneer dit programmaboekje U ter hand gesteld wordt, is het Oud-Limburgs Schuttersfeest te Margraten ofwel in zicht, ófwel reeds begonnen  (zie bovenaan programmaboekje).
Als secretaris der Schutterij Sint Sebastianus mag ik dan de velen die ons dorp bezoeken van harte welkom heten in ons dorp.

Toen onze vereniging, na enkele jaren niet deelgenomen te hebben aan het Oud-Limburgs Schuttersfeest, op 5 Juli 1953 naar Beesel toog, om de kamp aan te binden met 116 zusterverenigingen, durfde niemand onzer hoop uitspreken, dat wij met de hoogste onderscheiding vandaar zouden terugkeren. Wel hadden wij het volste vertrouwen in onze zes kranige schutters, maar we wisten ook uit vroegere ervaringen hoe hard de strijd kon zijn. En dat was hij ook nu weer.

Zes dappere mannen uit Molenbeersel (B.) gaven geen krimp, en pas na herhaald kavelen gaven ze zich gewonnen. Groot was de vreugde bij onze St. Sebastianen, maar tegelijk beseften wij ook, welke zware organisatie ons op de schouders werd gelegd. Met enthousiasme zijn we echter gezamenlijk aan het werk getogen, en dank zij de grote steun die we ondervonden hebben, mogen wij U allen thans begroeten op ons Oud-Limburgs.

Dank willen wij brengen aan H.M. Koningin Juliana en Z.K. Hoogheid Prins Bernhard voor hun daadwerkelijke steun aan onze vereniging verleend.

 Dank aan hunne Excellenties de Commissaris der Koningin in de Nederlandse provincie Limburg en de Commissaris des Konings in Belgisch Limburg en tevens aan de vele autoriteiten die ons de eer aandoen zitting te willen nemen in ons Ere-comité.

Dank aan de vele instanties, die ons op zo voortreffelijke wijze geholpen hebben, om moeilijkheden bij de organisatie uit de weg te ruimen. Ik denk hier zeer speciaal aan het lastige verkeersprobleem.

Dank wil ik brengen aan onze overleden Burgemeester E. Ronckers, die tot enkele uren voor zijn onverwacht heengaan zijn hele persoonlijkheid inzette tot welslagen van ons feest.

Dank ook aan onze nieuwe Burgemeester Mr. H. Vrouenraets, die gaarne het Ere-voorzitterschap van onze schutterij heeft willen aanvaarden, en die ons in de laatste weken voor dit feest zijn daadwerkelijke steun ten volle heeft verleend.

Dank tot slot aan de vele medewerkers uit de vereniging, uit Margraten en uit de omgeving die allen slechts één wens hebben gehad:

HET WELSLAGEN VAN ONS OUD-LIMBURGS SCHUTTERSFEEST.

 Moge deze wens in vervulling gaan.

De Secretaris der Schutterij, J. M. G. Sluysmans

van de Ven, Voorzitter van de jury

Oud-Limburgs Schuttersfeest

Nauwelijks is in ons mooie Limburgse land de natuur in volle feesttooi gestoken of onze schuttebroeders richten overal hun schietbomen op, om toch vooral op de eerste Zondag in Juli, waarop het Oud-Limburgs Schuttersfeest traditiegetrouw georganiseerd wordt, kranig en goed geoefend voor de dag te komen.
Geen wonder, want bij deze gelegenheid staat gij allen in het brandpunt van de belangstelling!
Geestelijke en wereldlijke autoriteiten dragen Uwe Schuttersbeweging een warm hart toe en waar het in Hun vermogen ligt wordt Uw werk ten volle gewaardeerd en gesteund.
In de achter ons liggende eeuwen zijn er dikwijls moeilijke tijden geweest. Jaren waarin de gilden of broederschappen pal moesten staan voor altaar en erf.
In de tegenwoordig vermaterialiseerde wereld zien wij de oude gebruiken niet meer in het licht, waarin zij gezien moeten worden. Daardoor zijn wij gemakkelijk geneigd de folklore ten eigen bate aan te wenden en zij moet uiteindelijk dienen ter bevordering van naasteliefde, saâmhorigheid en gemeenschapszin in onze samenleving.

Daarom Schuttersvrienden: ,,Sta pal!'' In 't Limburgs gezegd: ,,Stjaank stjief jong!'' En zorgt allen ervoor, dat gij door Uw optreden, U de belangstelling en de ondervonden steun van Uwe autoriteiten waardig blijft tonen.
Moge in deze geest het feest van Margraten in alle opzichten hiertoe bijdragen en zoals de Schutterij Sint Sebastianus een voorbeeld is en was voor de zusterverenigingen zo moge ook Uw Oud-Limburgs Schuttersfeest een gunstige stimulans zijn voor het heden en de toekomst.

Van de Ven

Dr. K. C. PEETERS

De Schutterstraditie

Onze schuttersgilden behoren tot de oudste en schoonste tradities van het volksleven. Ze zijn gegroeid uit het verweer van de eerste gemeenschappen die op onze bodem waren gevestigd. Ze zijn georganiseerd naar het voorbeeld van de stedelijke verweerkorpsen en hebben door de tijd heen hun eigen karakter ongeschonden bewaard. Het is opvallend, dat juist in de twee landen van Europa, in de Nederlanden (de Noordelijke en de Zuidelijke) en in Zwitserland, waar de vreiheidsdrang door de eeuwen heen het sterkst beklemtoond werd, dat juist daar de schuttersverenigingen de hoogste bloei en de sterkste ontplooiïng hebben gekend.

Onze schuttersgilden zijn vergroeid met het dorpsleven. Verdwijnt het landelijk karakter dan is het uit met het gildewezen. Daarom is het feit, dat in de Kempen en in Limburg nog gildefeesten worden gevierd van zulke grote betekenis.

De traditie van dit verenigingsleven en de verbondenheid ervan met het dorpsleven zijn niet voldoende om het voortbestaan van de schuttersgilden te verklaren. Daartoe is het nodig te verwijzen naar de godsdienstige basis, een der voornaamste grondvesten waarop het gildewezen is gebouwd.

Al deze factoren: het vergroeid zijn met het hele dorpsleven, het godsdienstige element, de liefde tot het verleden, het gevoel van zelfstandigheid en nog zoveel andere elementen, noem er gerust bij: het vermaak, het teren en smeren, de brouwers en 't bier en nog veel meer, heel dat complex heeft het voortbestaan der gilden verzekerd: op de ene plaats zal dit element de bovenhand krijgen, elders zal het een andere factor zijn die domineert, doch steeds staat men voor een wondere samenhang, die onbegrijpelijk wordt tenzij men hem verklaren kan in het licht van het oude, traditionele, vrome en vrolijke dorpsleven. Het leven van dat schone volk van Brueghel en Van Eyck, van Rubens en Jordaens, volk van bidders en slampampers, volk van drinkers en van dromers, van wroeters en zwoegers, volk van ommegangen en beêweg en kermissen, volk dat innig bidden kan om daarna uitbundig te feesten. Van dat volk zijn onze gildebroeders de trouwe en waarachtige vertegenwoordigers.

Deze gildebroeders kunt U nog zien opstappen in onze landelijke processiën, gilde- en schuttersfeesten, fier en preuts met hun oude verweerde vaandels en wimpels, trots op wat zij hebben bewaard van het voorvaderlijke gildeleven. Op meerdere plaatsen kan men nog zien hoe zij in eerlijke kamp en met kunstige sier hun prijzen verdienen tijdens allerhande schietingen en in wedstrijden van volksdansen, vendelzwaaien en tromroffelen, naar ouder usantiën en geplogenheden.

Het is mij een waar genoegen hier een oprechte hulde te kunnen brengen aan de Limburgse schuttersverenigingen, die thans te Margraten hun algemene wedstrijden houden. Al zijn zij op verre na niet de oudste, toch behoren zij onbetwistbaar tot de meest verdienstelijke schuttersgilden. Wij zijn hun dank verschuldigd voor het in stand houden van de zo schitterende jaarlijkse schuttersfeesten: mogen zij nog vele jaren hun oude traditie in ere houden, mogen zij voortbloeien in dezelfde gehechtheid aan wat ons allen zo duurbaar is: de onvervalste traditie van een onverbasterd volksleven.

Dr. K. C. Peeters

De schutteboeken:

De jaarlijkse activiteiten, perikelen en het wel en wee worden sinds oudsher opgetekend in mooi ingebonden schutteboeken.